Η θλίψη είναι απολύτως φυσιολογικά συναίσθημα ως αντίδραση του οργανισμού σε ένα τραυματικό- πιεστικό γεγονός (πένθος, απόρριψη, κάποια ασθένεια, διαζύγιο. Όταν όμως η διάρκεια και η ένταση των συναισθημάτων αυτών είναι σε υψηλά επίπεδα και δεν μπορούμε να τα διαχειριστούμε αρχίζει να διαφαίνεται η Κατάθλιψη.
Η θλίψη είναι απολύτως φυσιολογικά συναίσθημα ως αντίδραση του οργανισμού σε ένα τραυματικό- πιεστικό γεγονός (πένθος, απόρριψη, κάποια ασθένεια, διαζύγιο. Όταν όμως η διάρκεια και η ένταση των συναισθημάτων αυτών είναι σε υψηλά επίπεδα και δεν μπορούμε να τα διαχειριστούμε αρχίζει να διαφαίνεται η Κατάθλιψη.
Τα πιο συχνά συμπτώματα Κατάθλιψης:
- Δυσκολία συγκέντρωσης ή απομνημόνευσης
- Δυσκολία στη λήψη αποφάσεων
- Αδικαιολόγητη κόπωση και μειωμένη ενέργεια
- Συνεχή αισθήματα ενοχής, θλίψης, απόγνωσης, άγχους, αναξιότητας ή και ανικανότητας
- Αϋπνία ή έντονη υπνηλία
- Ευερεθιστικότητα, ανησυχία
- Απώλεια ενδιαφέροντος για αγαπημένες δραστηριότητες ή και για αγαπημένα άτομα
- Απώλεια του αισθήματος της ευχαρίστησης-ικανοποίησης.
- Υπερκατανάλωση τροφής ή απώλεια της όρεξης
- Αναίτιοι επίμονοι πόνοι ή προβλήματα υγείας (π.χ. πονοκεφάλους, κράμπες, ή πεπτικά προβλήματα) που δεν αντιμετωπίζονται με θεραπεία
- Σκέψεις ή απόπειρες αυτοκτονίας
Η αντιμετώπιση της κατάθλιψης χρειάζεται δράση-κινητοποίηση. Δηλαδή να αρχίσουμε να κάνουμε κάποια πράγματα τα οποία θα βοηθήσουν να νιώσουμε καλύτερα. Ωστόσο τον να δραστηριοποιηθούμε σε αυτή τη φάση μοιάζει δύσκολο…. Από την άλλη πλευρά, δεν αντέχουμε να μείνουμε για μεγάλο χρονικό διάστημα με τόσο δυσβάσταχτα συναισθήματα στην καθημερινότητά μας.
Θα μας βοηθούσε το να προσπαθήσουμε εμείς οι ίδιοι για τον εαυτό μας, χωρίς όμως να νιώθουμε πίεση. Δηλαδή να “κάνουμε ένα βήμα” τη φορά έως εκεί που αντέχουμε. Επιπλέον να αναζητήσουμε την υποστήριξη τον άλλων, τόσο των δικών μας ανθρώπων όσο και κάποιου ειδικού.
Η βοήθεια από άλλους είναι χρήσιμη στις περιπτώσεις κατάθλιψης, γιατί εμείς είμαστε αδύναμοι και καθετί που κάνουμε χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια. Οι άνθρωποι που έχουμε γύρω μας, από την άλλη, είναι πιο ψύχραιμοι, έχουν συναισθήματα για εμάς, θέλουν να μας βοηθήσουν και χρειάζεται να τους το επιτρέψουμε. Τέλος οι συνεδρίες με Ψυχολόγο συνίστανται σε αυτές τις περιπτώσεις διότι η κατάθλιψη είναι μια δύσκολη κατάσταση για το άτομο και συνήθως χρειάζεται υποστήριξη.
Η αντιμετώπιση χωρίς τη βοήθεια ειδικού είναι πιθανό να γίνει μόνο στα πρώιμα στάδια της κατάθλιψης, καθώς επίσης και ο καθένας από εμάς μπορεί να προσπαθήσει αναφορικά με το κομμάτι της πρόληψης.
Πως μπορώ να βοηθήσω τον εαυτό μου;
- Αναγνώριση & Αποδοχή:
Αναγνωρίζω το συναίσθημά μου και αποδέχομαι ότι βρίσκομαι σε μια δυσάρεστη κατάσταση. Το να αρνούμαι το συναίσθημα μου με οδηγεί στο να το ενισχύω διότι δεν περνάω στο κομμάτι της διαχείρισης αυτού.
- Γεγονός – Σκέψη – Συναίσθημα:
Όταν συμβεί ένα γεγονός πριν την πρόκληση συναισθήματος προηγείται η σκέψη που έκανα γι’ αυτό που συνέβη. Επομένως είναι σημαντικό να μάθω να διαχειρίζομαι τον τρόπο που σκέφτομαι:
- αναγνώριση σκέψης
- αμφισβήτηση σκέψης
- αντικατάσταση σκέψης με πιο θετική
- Διαφοροποίηση Παραμορφωμένων τρόπων σκέψης:
- Καταστροφολογία : ‘Κι αν..’
- Διπολική Σκέψη : ‘μαύρο ή άσπρο’, τέλειο ή τίποτε
- Μεγιστοποίηση : ‘πάντα’ , ‘ποτέ’
- Προσωποποίηση : διαρκής σύγκριση με άλλους
- Τα "πρέπει" : απαράβατοι κανόνες
- Απολαμβάνειν:
Η ικανότητα να χαίρομαι με τα μικρά πράγματα που συμβαίνουν στην καθημερινή μου ζωή και να μην τα αφήνω να με προσπερνούν. Το να απολαμβάνω κάτι και να ικανοποιούμε από αυτό σημαίνει ότι του δίνω χώρο, χρόνο και συναίσθημα. Δεν προσπερνώ αυτό που μου συμβαίνει για να περάσω αμέσως στον επόμενό μου “στόχο”. Για παράδειγμα είμαι στο σπίτι και παίζω ένα επιτραπέζιο με το παιδί μου, τους φίλους μου, αν παράλληλα απαντάω στο email της δουλειάς τότε δεν είμαι στο απολαμβάνειν.
- Θετική στάση ζωής:
Το να είμαι πιο θετικός σημαίνει πως προσπαθώ να αναζητήσω κάθε μέρα, σε κάθε κατάσταση, σε κάθε άνθρωπο και τελικά στον ίδιο μου τον εαυτό κάτι όμορφο, ευχάριστο και θετικό.
Για παράδειγμα σε ότι αφορά τα χαρακτηριστικά που έχω σαν άνθρωπος χρειάζεται να αναζητήσω τα προτερήματά μου, τα δυνατά μου σημεία, να τα αναδεικνύω συνεχώς και να τα ενισχύω. Το να καταναλώνω όλη μου την ενέργεια για να διορθώσω τα “ελαττώματά” μου με οδηγεί στο να περιστρέφομαι συνεχώς γύρω από ένα πρόβλημα που δεν γνωρίζω πότε και αν θα το “λύσω”.
Ελένη Παπαδοκωνσταντάκη,
Ψυχολόγος